قال علی بن ابیطالب(ع): «ِوَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللهِ عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنْ الْمُنْكَرِ إِلَّا كَنَفْثَةٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ» تمام كارهاى نيك و (حتّی) جهاد در راه خدا، در برابر امر به معروف و نهى از منكر، چون دميدنى است به درياى پر موج پهناور. (نهج البلاغة، ص: 542)
فریضه ای که باد را بر پرچم سایر فرائض می وزاند.

كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ (110) شما بهترين امّتى بوديد كه به سود انسانها آفريده شده ‏اند؛ (چه اينكه) امر به معروف و نهى از منكر میكنيد و به خدا ايمان داريد. و اگر اهل كتاب، (به چنين آيين درخشانى،) ايمان آورند، براى آنها بهتر است! (ولى تنها) عدّه كمى از آنها با ايمانند، و بيشتر آنها فاسقند (و خارج از اطاعت پروردگار)، (سورۀ آل عمران)

وَ عَنِ النَّبِيِّ (ص): «تَصَدَّقُوا عَلَى أَخِيكُمْ بِعِلْمٍ يُرْشِدُهُ وَ رَأْيٍ يُسَدِّدُهُ». به برادر خود علمى صدقه دهيد كه راهنماى او شود، و اظهار نظرى كه او را در راه حق و عمل به آن، استوار دارد. (عدة الداعي و نجاح الساعي، ص: 72)

وَ إِذْ قالَتْ أُمَّةٌ مِنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْماً اللَّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذاباً شَديداً قالُوا مَعْذِرَةً إِلى‏ رَبِّكُمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ (164) فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَ أَخَذْنَا الَّذينَ ظَلَمُوا بِعَذابٍ بَئيسٍ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ (165) و(به ياد آر) هنگامى را كه گروهى از آنها(به گروه ديگر) گفتند: «چرا جمعى(گنهكار) را اندرز مى‏دهيد كه سرانجام خداوند آنها را هلاك خواهد كرد، يا به عذاب شديدى گرفتار خواهد ساخت؟! (آنها را به حال خود واگذاريد تا نابود شوند!)» گفتند: «(اين اندرزها،) براى اعتذار(و رفع مسئوليت) در پيشگاه پروردگار شماست؛ بعلاوه شايد آنها(بپذيرند، و از گناه باز ايستند، و) تقوا پيشه كنند!» (164) امّا هنگامى كه تذكراتى را كه به آنها داده شده بود فراموش كردند، (لحظه عذاب فرا رسيد؛ و) نهى كنندگان از بدى را رهايى بخشيديم؛ و كسانى را كه ستم كردند، بخاطر نافرمانيشان به عذاب شديدى گرفتار ساختيم. (165) (سورۀ اعراف)

«لُعِنَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ بَني‏ إِسْرائيلَ عَلى‏ لِسانِ داوُدَ وَ عيسَى ابْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ (78) كانُوا لا يَتَناهَوْنَ عَنْ مُنكَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ ما كانُوا يَفْعَلُونَ (79)» كافران بنى اسرائيل، بر زبان داوود و عيسى بن مريم، لعن(و نفرين) شدند! اين بخاطر آن بود كه گناه كردند، و تجاوز مى‏نمودند. (78) آنها از اعمال زشتى كه انجام مى‏دادند، يكديگر را نهى نمى‏كردند؛ چه بدكارى انجام مى‏دادند! (79) (سورۀ مائده)

قال علی بن ابیطالب(ع): «لَا تَتْرُكُوا الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَيُوَلَّى عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلَا يُسْتَجَابُ لَكُمْ» امر به معروف و نهى از منكر را رها مكنيد كه در آن صورت پلیدان بر شما حكومت خواهند كرد و هر چه دعا كنيد مستجاب نخواهد شد. (روضة الواعظين و بصيرة المتعظين، ج‏1، ص: 137)

قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع يَقُول‏: «لَتَأْمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَتَنْهُنَّ عَنِ الْمُنْكَرِ أَوْ لَيُسْتَعْمَلَنَّ عَلَيْكُمْ شِرَارُكُمْ فَيَدْعُو خِيَارُكُمْ وَ لَا يُسْتَجَابُ لَهُم»‏. اگر امر به معروف و نهى از منكر را ترك كنيد افراد بد كردار بر شما مسلط خواهند شد و هر چه دعا كنيد مستجاب نمیگردد. (تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة، ج‏16، ص: 118)

قَالَ النَّبِيُّ (ص): «كَيْفَ بِكُمْ إِذَا فَسَدَتْ نِسَاؤُكُمْ وَ فَسَقَ شَبَابُكُمْ وَ لَمْ تَأْمُرُوا بِمَعْرُوفٍ وَ لَمْ تَنْهَوْا عَنْ مُنْكَرٍ فَقِيلَ لَهُ وَ يَكُونُ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللهِ قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ فَكَيْفَ بِكُمْ إِذَا أَمَرْتُمْ بِالْمُنْكَرِ وَ نَهَيْتُمْ عَنِ الْمَعْرُوفِ فَقِيلَ لَهُ يَا رَسُولَ اللهِ وَ يَكُونُ ذَلِكَ قَالَ نَعَمْ وَ شَرٌّ مِنْ ذَلِكَ كَيْفَ بِكُمْ إِذَا رَأَيْتُمُ الْمَعْرُوفَ مُنْكَراً وَ الْمُنْكَرَ مَعْرُوفاً». شما چه خواهيد كرد هنگامى كه زنان شما فاسد گردند و جوانان شما بد عمل شوند، و امر به معروف و نهى از منكر را ترك كنند؟ گفته شد يا رسول الله آيا اين كارها پيش خواهد آمد؟ فرمود: آرى بدتر از اينها خواهد شد، شما چه خواهيد كرد هنگامى كه امر به منكر كنيد و نهى از معروف نمائيد؟، گفته شد: يا رسول الله آيا اين چنين خواهد شد؟ فرمود: بدتر از اين می‏شود هنگامى كه معروف منکر و منكر معروف شود. (مشكاة الأنوار في غرر الأخبار، ص: 49)

قال علی (علیه السّلام): «مَنْ تَرَكَ إِنْكَارَ الْمُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ يَدِهِ وَ لِسَانِهِ فَهُوَ مَيِّتُ الْأَحْيَاء». هر كس منكرى را مشاهده كند و با قلب و دست و زبانش از آن نهى نكند او يك مرده ‏اى است كه در ميان زندگان حركت مى‏ كند. (مشكاة الأنوار في غرر الأخبار، ص: 52)

قَالَ الصَّادِقُ (علیه السّلام): «حَسْبُ الْمُؤْمِنِ عِزّاً إِنْ رَأَى مُنْكَراً أَنْ يَعْلَمَ اللهُ مِنْ نِيَّتِهِ أَنَّهُ لَهُ كَارِه»‏. براى مؤمن همين بس كه هر گاه منكرى را ديد او را به قلب خود زشت بشمارد و خدا از نيّت او آگاه است‏. (تفصيل وسائل الشيعة إلى تحصيل مسائل الشريعة، ج‏16، ص: 137)

قَالَ الصَّادِقُ (ع): «إِنَّمَا يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ مَنْ كَانَتْ فِيهِ ثَلَاثُ خِصَالٍ عَامِلٌ لِمَا يَأْمُرُ بِهِ وَ تَارِكٌ لِمَا يَنْهَى عَنْهُ عَادِلٌ فِيمَا يَأْمُرُ عَادِلٌ فِيمَا يَنْهَى رَفِيقٌ فِيمَا يَأْمُرُ رَفِيقٌ فِيمَا يَنْهَى‏». كسى كه امر به معروف و نهى از منكر ميكند بايد سه خصلت داشته باشد. اول به آنچه امر مى ‏كند بايد دانا باشد، دوم آنچه را نهى مى ‏نمايد، خود مرتكب آن نشود و سوم در امر و نهى جانب عدالت را مراعات كند و با نرمى و ملاطفت مردم را امر و نهى نمايد. (مشكاة الأنوار في غرر الأخبار، ص: 48)

پیام آور علم، عمل، عشق و عدل، از دو منبع عقل و وحی، دست آوردی از ایرانیان برای جهانیان،
(www. JF72 .ir)
و من الله التوفیق...